Bu makale bir inceleme yazısıdır. 2 bölümden oluşmaktadır.
1. Bölümü Okumak İçin Tıklayınız.
İKİNCİ BÖLÜM: Projenin Ön Değerlendirmesi ve Proje Önerisinin Yazılması
1-Ön Değerlendirme
Ön değerlendirme, projenin sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Sürdürülebilirlik şu faktörlere göre değerlendirilir.
- Faydalananların projeyi sahiplenmesi
- Politik destek
- Uygun teknoloji
- Sosyo-kültürel konular
- Cinsiyet eşitliği
- Çevrenin korunması
- Kurumsal ve yönetimsel kapasite
- Finansal ve ekonomik uygulanabilirlik
2-Proje Önerisinin Yazılması
Projenin yazılı bir öneri haline getirilmesi gerekmektedir. Proje yazılırken yapılan temel hataların yanı sıra (başvuru formunda değişiklikler yapmak, projenin gerekçelerini açıklayamamam vb.) ,fon kuruluşunun önceliklerine uygun olarak yazılmamasıdır. Aynı zamanda projenin gerekçelerinin ve hedeflerinin yazımında da eksiklikler oluşmaktadır. Bu nedenle proje ön değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
3- Proje Önerisinin Yazımında Öncelikli Başlıklar
Her projede 3 temel başlık bulunmaktadır. Bunlar;
- Proje hedeflerinin ve gerekçelerinin ortaya konulması,
- Proje faaliyetlerinin detaylandırılması ve uygulama yöntemleri,
- Projelerin sürdürülebilirliği
Proje yazılırken bu bölümler arasında mantıksal bir bağ kurulmalıdır.
3.1. Proje Hedeflerinin Yazılması
Projenin genel ve özel hedefleri vardır. Özel hedefler yazılırken mantıksal çerçeve matrisinden yararlanılmalıdır. Genel hedefleri yazılırken projenin hedefi ve amacı arasındaki ilişki kurulmalıdır.
Proje amacı ölçülebilir, ulaşılabilir olması gerektiği unutulmamalıdır.
3.2. Proje Gerekçelerinin Yazılması
Proje gerekçelerinin yazılması, proje fikrini ortaya çıkaran ihtiyacın ne olduğudur. Gerekçeler yazılırken neden-sonuç ilişkileri kurularak, detaylı bir şekilde ortaya konulmalıdır.
3.3. Faaliyetlerin Detaylandırılması ve Uygulama Yöntemlerinin Yazılması
Yöntem ve uygulama faaliyetleri birbirleri ile karıştırılmamalıdır. Faaliyetler detaylandırılırken ve yöntemler yazılırken, projenin teknik özelliklerinden, mevcut koşullarından, uygulanma, tekrarlanabilir ve yenilikçilik konuları üzerinde durulmalıdır.
3.4. Sürdürülebilirliğin Yazılması
Genel olarak projeye destek veren kuruluşlar, sürdürülebilirlik bakımından şunlara dikkat etmektedir:
- Finansal sürdürülebilirlik: Projenin finansal açıdan açıklanmasıdır.
- Kurumsal sürdürülebilirlik: Kurumsal yapının nasıl ve hangi şekilde devam edeceği ile ilişkilidir.
- Politik sürdürülebilirlik: Proje süresinde yapılan yasal ve idari düzenlemeleri kapsar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: FİNANSMAN PROJE ÖNERİSİNİN HİBE BAŞVURUSU YAPILAN KURULUŞ TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
1-Proje Tekliflerinin Değerlendirilmesinde Genel Prensipler
Projenin değerlendirmesi istisnalar dışında hep yazılı öneriler üzerinden yapılmaktadır. Bazı kuruluşlar proje önerilerini teknik ve maliyet açısından ön değerlendirmeye tabi tutabilir. Proje kapsamında kuruluş tarafından istenen bilgilerin ve belgelerin istenilen detayda olması çok önemlidir. Her zaman esas olan; bilgi ve belgelerin gerektiği detayda tam ve eksiksiz olarak sunulmasıdır.
2-Proje Tekliflerinin Teknik Değerlendirilmesi
Projenin teknik ve mali değerlendirme kriterleri şöyledir:
- Finansal ve kurumsal kapasite: Sunulan projeyi finansal ve kurumsal açıdan uygulama kapasitesinin değerlendirildiği aşamadır.
- Uygunluk: Projenin, hedef, ihtiyaç ve sorunlara uygun olup olmadığının incelendiği aşamadır.
- Yöntem: Projenin teknik özelliklerinin, kapsamının, uygulanabilirliğinin, sorunlara ve risklere ilişkin getirdiği yaklaşımların incelendiği aşamadır.
- Sürdürülebilirlik: Hedef gruplar üzerinde yaratılan etkinin incelendiği aşamadır.
- Bütçe ve maliyet etkinliği: Bütçe ve maliyet için gereken faaliyetlerin incelendiği aşamadır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: PROJELERDE UYGULAMA İZLEME ve DEĞERLENDİRME
1-Projelerde Uygulanma
Projenin uygulamasında amaç; sağlanan kaynakları verimli bir şekilde kullanarak planlanan faaliyetleri gerçekleştirmek, sonuçları elde etmek, proje amaçlarına ulaşmak ve genel hedefe katkıda bulunmaktır. Proje geliştirilirken uygulanan faaliyetler şöyledir:
- Başlangıç Dönemi: Kaynakları belirlemek, paydaşlarla koordinasyonu sağlamak vb.
- Uygulama Dönemi: rapor hazırlamak, planları yeniden düzenlemek vb.
- Çıkış Dönemi: Ek finansman ihtiyacını karşılamak vb.
2- İzleme ve Değerlendirme
İzleme, uygulama sürecinde yaşanan aksaklıkların kontrol altına alınması ve hedefler doğrultusunda ilerlemesini sağlanması açısından önemlidir.
Değerlendirme, projenin başarısının ölçülmesidir. Projeden elde edilen sonuçların yorumlanmasıdır.
2.1. İzleme ve değerlendirme arasındaki temel farklar:
- İzleme proje yönetimine yönelik bir faaliyet iken, değerlendirme proje dışı bir faaliyettir.
- İzleme projenin uygulanması sürecinde yapılır, değerlendirme ise uygulama süreci bitiminde yapılan bir faaliyettir.
2.2. Değerlendirmede Genel Prensipler
- Değerlendirmenin gerçekçi ve doğru yapılması gerekmektedir.
- Değerlendirme paydaşlarla beraber yapılmalıdır.
- Değerlendirme bağımsız bir uzman katılımı ile gerçekleştirilmelidir.
- Paydaşlar özeleştiriye açık olmalıdır.
- Değerlendirilmenin bir öğrenme süreci olduğu unutulmamalıdır.
2.3. Değerlendirme Kriterleri
- Uygunluk: İhtiyaç ve soruna yönelik fiziksel vb. koşullara uygunluğunun değerlendirilmesidir.
- Verimlilik: Girdi ve çıktıların sonuçlarını ve sonuçları elde etmenin daha uygun yolunun olup olmadığının incelenmesidir.
- Etkinlik: Amacın gerçekleştirilmesine yönelik yapılan katkıların, projenin gerçekleştirilmesinin nasıl etkilediğinin değerlendirilmesidir.
- Etki: Çevre üzerindeki etkisinin değerlendirilmesidir.
- Sürdürülebilirlik: Faaliyetin devamlılığının değerlendirilmesidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM: PROJE TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı: Faaliyet ve bütçenin hazırlanması için; analiz, planlama ve uygulamanın gerçekleştirilmesi için hazırlanan aracıdır.
Sorun Ağacı: olumsuz durumun neden-sonuç içerisinde ortaya koyan bir analiz tekniğidir.
Nihai Faydalanıcılar: Projenin amacına ulaşması ile projenin etkilerinden bir şekilde yararlanan grup ya da varlıklardır.
Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler: Mantıksal çerçeve matrisinde genel hedef, proje amacı ve sonuçlar düzeyindeki hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının değerlendirilmesinde kullanılacak olan ölçüm aracıdır.
[…] Bu makale bir inceleme yazısıdır. 2 bölümden oluşmaktadır. 2. Bölümü Okumak İçin Tıklayınız. […]